Սենսորային խաղ փայլաթիթեղով և բոնուս՝ 3 զվարճալի զբաղմունք

Երեխային «անգործ» թողնելը շատ վտանգավոր է :) թե՛ փոքրերի և թե՛ մեծերի համար։ Իսկ մշտական զբաղվածություն ապահովելու համար երբեմն երևակայության և հնարամտության մեծ չափաբաժիններ են անհրաժեշտ լինում։

Այս զբաղմունքը կարող է ձեզ փրկել հերթական դժվար իրավիճակից։ Ամեն ինչ շատ պարզ է՝ վերցնում ենք փայլաթիթեղ (фольга) և վրայով վազվզում։ Բոբիկ ոտքերով սենսորային այս խաղը միաժամանակ և՛ հաճելի է, և՛ զվարճալի և շատ օգտակար։

Կտրեք փայլաթիթեղի երկու երկար կտոր։ Առաջինը խնամքով դրեք հատակին, իսկ երկրորդ կտորը մի փոքր ճմռթեք, այնուհետև բացեք այնպես, որ չպոկվի և դրեք առաջին կտորի շարունակությամբ։ Երեխային առաջարկեք նախ քայլել (բոբիկ), ապա վազվզել փայլաթղթե ճանապարհով։

Նեղ ճանապարհով «երթևեկելը» մեկ տարեկանից սկսած կարևոր վարժանք է, քանի որ նպաստում է հավասարակշռության պահպանման հմտությանը, ճիշտ կեցվածքի ձևավորմանը։ Սկսեք համեմատաբար լայն ճանապարհից և երբ կզգաք, որ երեխան հմտացել է, աստիճանաբար նեղացրեք։ 

Փայլաթիթեղյա ճանապարհով քայլելիս երեխայի հետ զրուցեք ուղիղ և ճմռթված կտորների տարբերությունների, դրանցով քայլելիս տարբերվող զգացողությունների մասին։ Ճմռթած կտորը կարող եք էլ ավելի տրորել, եթե զգում եք, որ երեխային տհաճ չէ, ոտքի տակ չի ծակծկում։

Երեխայի ուշադրությանը հրավիրեք այն փաստը, որ մի քանի անգամ վրայով քայլելուց հետո ուղիղ կտորը ևս կորցրեց իր նախնական տեսքը։

Այնուհետև կարելի է ավելացնել արկածներ՝ ըստ նախընտրությունների և ձեռքի տակ եղած առարկաների։ Օրինակ՝ խաղի մեջ ներառեք կամուրջ կամ թունել, ավտոմեքենաներ, այլ նյութեր։

Ինչպես նկարում երևում է, մենք որպես վազքուղի օգտագործում ենք նաև հասակը չափելու համար նախատեսված տախտակը, որը բավականին նեղ է և էլ ավելի արկածային ու «դժվարանցանելի» է դառնում վրան նկարված զանազան կենդանիների պատճառով, որոնք «խանգարում են» մեզ անցնելիս։

Բոնուսային 3 խաղ

Վերջում փայլաթիթեղյա ճանապարհից կարող եք ստանալ գնդակ, հագուստներ կամ վերածել ձեզ կամ ձեր երեխային մումիայի։

Գիտափորձ ամենափոքրիկների համար

Քանի որ մեր երեխաները փոքրիկ հետազոտողներ են, ովքեր ամեն րոպե զբաղված են աշխարհի բացահայտման հետաքրքիր գորոծով, դիտարկումներ անելուց բացի շատ կարևոր են նաև փորձարկումները։

Այս հետաքրքիր գիտափորձը հավասարապես ուշագրավ է թե՛ ամենափոքրիկների և թե՛ մեծերի համար։

Այսպիսով, մի քանի զարմանահրաշ րոպե անցկացնելու համար մեզ անհրաժեշտ է՝

1. Մեծ մակերեսով, ոչ շատ խորը տարրա,
2. Կաթ,
3. Սննդային գունանյութ,
4. Սպասք լվանալու հեղուկ,
5. Փայտիկի վրա փաթաթած բամբակ։

Այնքան էլ բարդ չէ, այնպես չէ՞ :)

Եթե ամեն ինչ պատրաստ է, լցրեք ամանի մեջ կաթը, ավելացրեք տարբեր գույների գունանյութեր, բամբակը թաթախեք սպասք լավանալու հեղուկի մեջ, այնուհետև մտցրեք կաթով և գունանյութով լի ամանի մեջ։

Շարունակությամբ ձեզ մնում է պարզապես վայելել արդյունքը և կիսել ձեր երեխայի ոգևորությունը։

Այս տեսանյութում գունավոր կաթ ստանալու իմ և տղայիս առաջին փորձն էր։ Այստեղ ես ընդամենը երկու գույն էի լցրել․ երրորդ գույն ավելացրի մի փոքր ավելի ուշ, երբ երկու գույներն արդեն բավականաչափ խառնվել էին իրար։

Կարող եք փորձել միաժամանակ ավելի շատ գույներ լցնել, հատկապես եթե երեխան մի փոքր ավելի մեծ է (3 և ավելի)։ Եթե ուզում եք հետաքրքիր արդյունքներ ստանալ կամ եթե գիտափորձն աաջին անգամ եք անում, ուղղորդեք երեխային։

Մի որոշ ժամանակ անց բոլոր գույները վերջնականապես իրար են խառնվում՝ վերածվելով ոչ շատ հաճելի գույնի :) Մեկնաբանեք կատարվող յուրաքանչյուր փոփոխություն և ձեր երեխային հարցեր ուղղեք (դեռևս չխոսող երեխաների պարագայում հնչեցրե հարցը, այնուհետև ինքներդ էլ պատասխանեք)։ 

Փորձը կատարելուց հետո չմոռանաք պատմել ձեր տպավորությունների մասին մեկնաբանություններում։

Պլաստիլինի կիրառման հետաքրքիր տարբերակ

Այս անգամ խոսենք պլաստիլինով խաղերի մասին։

Երբեմն երեխային զբաղված պահելու ավելի լավ միտք չի գալիս, քան պլաստիլինով ժամանցը, քանի որ այն ավելի քիչ է «վտանգավոր» կեղտոտվելու և ամեն ինչ կեղտոտելու տեսակետից՝ ի տաբերություն ներկերի, կինետիկ ավազի կամ օրինակ՝ ալյուրով կամ հողի հետ խաղերի։

Բայց շատ հնարավոր է, որ երեխան հոգնել է պլաստիլինով խաղերից կամ շատ փոքր է զանազան կերպարներ և կոմպոզիցիաներ պատրաստելու համար։ Նման իրավիճակների պարագայում ես գտել եմ մի լուծում, որը կարող է նաև ձեզ «փրկել», ինչպես նաև չի խլի շատ ռեսուրս :)

Ի՞նչ է հարկավոր

• պլաստիլին (ցանկալի է՝ «Play-doh», «Orange Elephant» կամ փափուկ և ոչ շատ կպչուն որակի որևէ այլ պլաստիլին. սրանք շատ հարմարավետ են փոքրիկների համար, քանի որ ի տարբերություն սովորական պլաստիլինների՝ փափկեցնելու, կտրատելու և ձև տալու համար մեծ ջանք չեն պահանջում)
• մարդկանց, երեխաների, կենդանիների նկարներ պարունակող ոչ պիտանի գրքույկներ, գովազդային բրոշյուրներ
• երևակայություն  ^_^

Ի՞նչ է անհրաժեշտ անել

Բրոշյուրի նկարները (մարդիկ, կենդանիներ և այլն) համալրել տարբեր աքսեսուարներով, դեկորներով՝ պատրաստած պլաստիլինից։

Օրինակ ես այս աղջկա համար կարմիր գլխարկ պատրաստեցի, որից հետո Արեգը դեղին «գլխարկ» հագցրեց կողքի տղային :)

Լաբորատորիայում աշխատող դպրոցականներին մի-մի բաժակ ջուր տվեցինք։

Իսկ այս էջում որոշեցինք դիմակահանդես կազմակերպել։

Տիկնոջ համար ես թևնոց պատրաստեցի, իսկ Արեգը՝ ճարմանդ։

Ծառի ձևավորմանը Արեգը մասնակցել չուզեց, փոխարենը մեծ հաճույքով մասնակցեց տերևները պոկելու գործընթացին, ինչը բավականին նուրբ շարժումներ և կենտրոնացում պահանջող աշխատանք է։

Ընդհանուր առմամբ նմանատիպ խաղերը ոչ միայն նպաստում են երեխայի ձեռքի և մատների կառավարման, ձեռքերի համաժամանակյան կիրառման հմտություններին զարգացմանը, այլև խթանում են երևակայությունը, ստեղծարարությունը, «outside the box» մտածողությունը։

Եթե իրականացրել եք նմանատիպ նախագծեր ձեր երեխաների հետ կամ որոշեցիք փորձել այս նյութը կարդալուց հետո, գրեք մեկնաբանություններում և կիսվեք ձեր լուսանկարներով։ Սիրով կսպասեմ ։)

Հ.Գ.

Հուսամ Դիլիջանի միջազգային դպրոցը (UWC Armenia) և սաները չեն նեղանա, որ մեր ստեղծագործական գաղափարների իրացման համար իրենց գրքույկն ենք օգտագործել։

Խաղ ալյուրով

Երեխաներին շատ գրավող խաղ, որը մատչելի է և չի պահանջում երկար նախապատրաստություն։
Սենսորային խաղերի շարքից շատ կարևոր զբաղմունք է ալյուրով խաղը։ Վերջինս խթանում է երեխային զգայարանների զարգացումը, աշխարհաճանաչումը, ստեղծարարությունը։

Կինետիկ ավազից ալյուրը տարբերվում է իր որակական հատկանիշներով, և երեխայի շոշափելիքի համար շատ ավելի հետաքրքիր և անսովոր կարող է լինել։

Կոնկրետ իմ տղան ավազներով խաղալիս մատներով ավազը փորփրելու, ավազը ձեռքում պահելու մեծ ցանկություն չի ցուցաբերում, ավելի հաճախ նախընտրում է իր պատրաստած ֆիգուրները կտրատել դանակով կամ գրտնակել։

Մինչդեռ ալյուրով խաղալիս մատների ծայրով հպվելու, ալյուրը փորփրելու ցանկությունն անհամեմատ ավելի մեծ էր։

Սկզբի համար ալյուրը կարելի է խորը ամանով տալ՝ մեջը թաքցնելով տարբեր մանր իրեր։ Երբ հետազոտության փուլն ավարտվի, երեխային առաջարկեք ալյուրը տեղափոխել այլ տեղ՝ որևէ հարթ մակերեսի վրա, օրինակ՝ սկուտեղի։

Մինչ տղաս զբաղված էր տարբեր չափերի և խորությունների առարկաներով ալյուրը սկուտեղ տեղափոխելու գործով, ես ընթացքում տարբեր խաղեր էի «բեմադրում» իր հայտնաբերած խաղալիքներով (ձյուն է գալիս, մարդուկը փորձում է պատսպարվել տեղացող ձնից, մեքենան ընթանում է ձնեպատ ճանապարհով՝ թողնելով հետագիծ և այլն)։

Ուղեկցող զրույցները շատ կարևոր են, ինչպես նաև առիթ են հանդիսանում, որպեսզի երեխան էլ իր սցենարները հորինի և խաղային իրավիճակներ բեմադրի։

Ամենավերջում կարելի է երեխայի ուրախությունը կրկնապատկել՝ առաջարկելով բաժակով ջուր խառնել  ալյուրին։ Չէ՞ որ փոքրիկները անչափ ոգևորվում են ջրային խաղերից։

Ջրի հետ խառնվելու արդյունքում ալյուրը փոխելով իր հատկությունները ստիպում է երեխային մտածել պատճառահետևանքային կապերի մասին, այն մասին, որ իրերը կարող են փոխել իրենց բնույթը։

Իհարկե, այդ ողջ ընթացքում մի մոռացեք մեկնաբանողի և հարցասիրություն առաջացնողի ձեր կարևոր դերի մասին։
Եթե երեխային թխվածքների կամ թխուկների պատրաստման գործընթացը ծանոթ է, ալյուրով խաղի ընթացքում հիշեցրեք այդ մասին։

Օրինակ՝ Արեգը թխվածքների հարցում տատիկին օգնելու մեծ փորձ ունի :) և մենք խաղի ընթացքում վերհիշեցինք նաև «тортик» պատրաստելու իրեն ծանոթ պրոցեսները (գրտնակել, վառարանը միացնել և այլն)։